ADHD en hoogbegaafdheid, de complete gids!

ADHD en hoogbegaafdheid zijn twee “stoornissen” die qua kenmerken enige overlap hebben met elkaar. Doordat sommige van deze kenmerken overlappen, komt het regelmatig voor dat er een verkeerde diagnose wordt gemaakt. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van overprikkeling bij iemand die hoogbegaafd is, vertoont die persoon vaak dezelfde kenmerken als die bij ADHD zichtbaar zijn. Waar kun je op letten wanneer een persoon kenmerken toont van zowel ADHD als hoogbegaafdheid? En is het ook mogelijk dat beide “stoornissen” tegelijk voorkomen?
ADHD en hoogbegaafdheid
ADHD en hoogbegaafdheid is een combinatie die vaker voorkomt dan we in eerste instantie misschien verwachten. ADHD en hoogbegaafdheid worden door sommige hulpverleners als twee verschillende zaken gezien, maar omdat de combinatie zo vaak voorkomt, zijn er ook wetenschappers die denken dat er wel degelijk een verband tussen de twee bestaat. Hier zijn echter nog onvoldoende bewijzen voor en aanvullende onderzoeken zijn dan ook noodzakelijk. Het komt echter wel regelmatig voor dat een kind zowel hoogbegaafd is als ADHD heeft.

Problemen bij ADHD en hoogbegaafdheid
De combinatie ADHD en hoogbegaafdheid kan een vervelende combinatie zijn. Een kind kan veel leren, maar is tegelijkertijd erg druk in zijn hoofd en daardoor wordt het leren weer tegengehouden. Dit kan vooral heel erg frustrerend zijn. Extra begeleiding hierin is noodzakelijk, omdat het kind dan kan leren om te gaan met dit soort frustraties. Een psycholoog of psychiater kan hierdoor veel handvaten geven. Ook voor de ouders kan extra hulp handig zijn, zodat ze weten hoe ze hun kind kunnen stimuleren. Een website waarop je meer informatie kunt vinden is www.zobegaafd.nl.
Misdiagnose
Het komt daarnaast regelmatig voor dat er een misdiagnose wordt gesteld. Kinderen die hoogbegaafd zijn krijgen vaak allerlei andere diagnoses ernaast. Het komt ook vaak voor dat een hoogbegaafd kind ook de diagnose ADHD krijgt. Dit heeft te maken met het feit dat hoogbegaafde kinderen vaak heel veel prikkels te verwerken hebben. Het komt veelvuldig voor dat kenmerken van ADHD ten onrechte worden gekoppeld aan ADHD. Er kan in dat geval sprake zijn van hoogbegaafdheid, zonder dat dit al opgemerkt wordt. Of het hoogbegaafde kind kan zich wat minder goed uiten. Het is belangrijk om goed te weten dat er tussen ADHD en hoogbegaafdheid verschillen zitten.
Wat zijn de gelijkenissen?
Tussen ADHD en hoogbegaafdheid zitten aardig wat gelijkenissen, waardoor het logisch is dat een misdiagnose nog regelmatig voorkomt. Zo kunnen zowel kinderen met ADHD als hoogbegaafde kinderen last hebben met het focussen. Bij kinderen met ADHD komt dit omdat de aandacht moeilijk vast te houden is en bij hoogbegaafde kinderen komt dit eerder omdat ze zich vervelen en daardoor minder opletten. Ook kunnen ze allebei moeite hebben met regels, en hebben ze doorgaans maar weinig slaap nodig. Ook lijkt het alsof ze allebei maar weinig doorzettingsvermogen hebben.
Verschillen tussen ADHD en hoogbegaafdheid
Juist omdat ADHD en hoogbegaafdheid zoveel overeenkomsten hebben, is het vooral belangrijk om je op de verschillen te richten. Een van de grootste verschillen is hoe iemand opdrachten uitvoert. Een kind met ADHD is vaak totaal niet consequent in het uitvoeren van opdrachten op school. Ook kunnen ze doorgaans maar moeilijk terug aan het werk gaan nadat ze afgeleid werden. Hoogbegaafde kinderen zijn veel consequenter in het uitvoeren van een opdracht en kunnen na afleiding gewoon verder werken aan hun opdracht. Ook moeten de ouders altijd goed opletten. Ontstaan de problemen pas wanneer het kind naar school gaat en was er daarvoor weinig te zien? Dan is je kind waarschijnlijk eerder hoogbegaafd dan dat het ADHD heeft.
Een goede diagnose stellen
Een goede diagnose stellen voor ADHD of hoogbegaafdheid, of misschien wel een combinatie van beide, is erg belangrijk. Dit kun je niet doen door wat symptomen of gedrag te bekijken, maar moet worden getest bij een psychiater of een speciale instelling. Voor zowel ADHD als hoogbegaafdheid zijn er verschillende testen die je kunt doen. Zo zijn er persoonlijkheidstesten en intelligentietesten. Wees er alert op dat een misdiagnose zo is gesteld en dat er mogelijk iets anders aan de hand is. Het testen is belangrijk, omdat je dan beter weet hoe je kunt omgaan met het kind. Een kind met ADHD heeft bijvoorbeeld een heel andere opvoeding nodig dan een kind dat hoogbegaafd is. Wanneer een juiste diagnose is gesteld, is het een stuk gemakkelijker om een kind te helpen.
Houd je ogen open
Is er een diagnose gesteld? Houd dan je ogen nog steeds goed open en houd rekening met een eventueel misdiagnose. Blijf altijd je kind goed in de gaten houden en bij eventuele twijfel is het raadzaam om een professional te vragen om hulp. Deel je twijfels en leg uit waarom je twijfelt, zodat er wat mee gedaan kan worden en je kind alsnog de juiste hulp krijgt.