ADHD, hoe ga je ermee om?

ADHD en omgang, hoe is het voor jou als je het hebt? Heb jij de aandoening ADHD dan zal het voor iedere persoon anders zijn hoe hij of zij ermee omgaat. Ook de ernst van de kenmerken zullen daarbij zeker een rol spelen. De ene zal meer last ervaren dan de andere persoon met ADHD. Ook de omgeving waarin je leeft heeft invloed, dat kan negatief maar ook positief zijn, waardoor jij in dat laatste geval de belasting van je ADHD minder “voelt”. De omgeving speelt een belangrijke rol, meer dan je misschien weet. Hoe je met ADHD omgaat ligt niet alleen aan jezelf. Ook andere factoren hebben er, zoals je leest, invloed op.

Welke factoren beïnvloeden hoe jij met jouw ADHD omgaat?

• Allereerst de manier waarop jij in het leven staat. De ene persoon leeft nou eenmaal gemakkelijker dan de andere. De ene ziet minder problemen dan de andere, dat is bij iedereen zo, dus ook als je leeft met ADHD.
• De ernst van de kenmerken. Zoals je weet kent ADHD vele kenmerken, kenmerken die niet allemaal aanwezig hoeven te zijn, kenmerken ook waar je in meer of mindere mate last van hebt. Bijvoorbeeld: concentratieproblemen, beweeglijk zijn en niet lang stil kunnen zitten, innerlijke onrust (chaos in het hoofd), problemen met sociale contacten, impulsief gedrag, vergeetachtigheid.
• De omgeving waar je woont en waar jouw contacten liggen. Het gezin met wie je samenwoont heeft een grote invloed op alle huisgenoten. Het drukt een stempel op alle bewoners. Ouders bijvoorbeeld kunnen hun kinderen maken en breken door ze respectievelijk positief te benaderen en hun zelfvertrouwen vergroten of door ze constant naar beneden te halen en hun zelfwaarde teniet te doen. Als ouders niet kunnen omgaan met het probleem (ADHD) van hun kind, dan zal het kind deze aandoening als veel ernstiger ervaren dan wanneer het door de ouders goed wordt begeleid eventueel met professionele kind- en ouderbegeleiding.

Hoe gaan leerkrachten om met ADHD?

Het is erg belangrijk voor iemand met ADHD dat hij of zij leerkrachten heeft die op de juiste wijze met ADHD kunnen omgaan. Dat geldt voor alle soorten van onderwijs. Een leerkracht op de basisschool waarmee een kind de hele dag te maken heeft zal veel voor een kind met ADHD kunnen betekenen als de aanpak goed is en er begrip is. Ook het contact van de ouders met de leerkracht is essentieel. Heeft een kind thuis een coach of begeleider? Ook in dat geval kan het van toegevoegde waarde zijn als er contact opgenomen wordt door de professional met de school van het kind dat hij of zij begeleidt. Op voortgezet en hoger onderwijs heeft een student met meer dan één docent te maken, toch is het ook in dat geval belangrijk dat ADHD serieus wordt genomen.

Een vertrouwenspersoon op die school kan een belangrijke spelen bijvoorbeeld door extra gesprekken met deze student. Gelukkig is er tegenwoordig veel meer duidelijk over ADHD en wordt het serieus genomen. Deskundigen worden toegelaten om erover te spreken in een lerarenvergadering bijvoorbeeld en leerkrachten praten er met collega’s tijdens studiedagen over hoe ze de kenmerken van ADHD op hun school zullen aanpakken en hoe ze een kind met ADHD het beste kunnen helpen en begeleiden.

Algemene tips als jouw kind de diagnose ADHD krijgt

• Verdiep je in de kenmerken. Er zijn een aantal kenmerken zoals concentratieproblemen, moeite met sociale contacten, vergeetachtigheid, druk en beweeglijk zijn, impulsief gedrag, snel afgeleid zijn en andere. Niet alle kenmerken hoeven voor te komen.
• Heb begrip, jouw kind kan er niets aan doen dat het ADHD heeft. Het is een aangeboren aandoening al dan niet erfelijk.
• Ondersteun waar dat nodig is, neem echter niet alles over en laat de regie waar dat kan bij het kind.
• Pas aan wat nodig is, doe dat echter alleen als het echt nodig is om het kind beter/goed te laten functioneren, bouw aanpassingen af als het verantwoord kan. De eigenwaarde groeit daardoor: “ik kan het zelf/zelfstandig”.
• Behandel het kind niet als patiënt.
• Lees boeken met de juiste info en lees ervaringen van anderen met een kind met ADHD, dat is vaak zeer herkenbaar. Ook lees je dan vaak tips die ook jou gaan helpen.
• Kies de juiste school en houd vinger aan de pols door met enige regelmaat en als het nodig is meteen te overleggen met de leerkracht van je kind. Grijp meteen in bij problemen en als je ziet dat je kind op school doodongelukkig is.
• Informeer ook anderen in de directe omgeving van je kind over ADHD en schaam je vooral niet. Men zal jouw kind beter begrijpen.
• Schakel een ADHD coach in die jouw kind begeleidt en handreikingen doet. Ook ouderbegeleiding is een optie en kan een heleboel verlichting geven. Een coach kan je kind begeleiden tijdens het maken van huiswerk, maar ook leren boodschappen doen, hij/zij kan werken aan sociale vaardigheden, de coach kan samen met je kind ontspanning zoeken in de natuur door eropuit te gaan.

Wat kun je thuis doen om het leven van een kind met ADHD gemakkelijker te maken? Praktische tips omgaan met ADHD vind je onderstaand.

• Richt de slaapkamer van degene met ADHD in op een manier waarop er niet teveel prikkels zijn.
• Zorg voor een goed slaapritme.
• Trek er met je kind opuit, de natuur in, vermijd drukte.
• Zorg voor regelmaat, elke dag, bijvoorbeeld door een dag- of weekschema op te hangen.
• Help je kind mee zijn slaapkamer op te ruimen, doe het samen en baken zijn taak af, zodat het overzicht heeft.
• Evalueer de dag, wat ging goed, wat ging minder?
• Geef aan je kind bijzonderheden op tijd door, zodat het er zich op kan voorbereiden, een verjaardag bijvoorbeeld.
• Geef ook de andere huisgenoten aandacht.
• Help je kind over zijn aandoening te praten en ADHD te accepteren. ADHD is namelijk geen tijdelijke ziekte die na verloop van tijd geneest, ADHD heb je je leven lang. Geef de juiste handvatten om ermee te leren omgaan en op den duur te accepteren. Ook hierin kan een ADHD coach veel betekenen. Je hoeft het niet allemaal alleen of zelf te doen, schakel die professional in. Deze kan een wereld van verschil maken voor jou en je kind.
• Medicatie, alleen als het niet anders kan. ADHD medicatie heeft bijwerkingen en iedereen reageert er anders op. Bespreek dit met de behandelend arts en observeer je kind goed als je met de medicatie begint om te zien welk effect de medicijnen hebben.

Hoe er met ADHD wordt omgegaan zal van persoon tot persoon verschillen, want zoals mensen zonder ADHD allemaal uniek zijn, geldt dat ook voor mensen met ADHD. Is iemand positief ingesteld of juist negatief? In welke mate zijn de kenmerken van ADHD aanwezig? Hoe is de thuissituatie en de  begeleiding?