Het opvoeden van een kind met ADHD is niet hetzelfde als het gewone opvoeden. Het normale van normale regels en een duidelijke structuur kan bijna een onmogelijke opgave worden. Uiteraard is dit geen standaard gegeven en is veel afhankelijk van het type ADHD en de ernst van de symptomen. Het is altijd een kwestie van trial & error: uitproberen en zien wat wel of juist niet werkt. Kinderen worden immers nog steeds niet geboren met een handleiding, dus komt veel neer op het uitproberen, hoe frustrerend de resultaten ook mogen zijn.
Kind met ADHD
Net zoals je als ouder bepaalde verwachtingen hebt van je kind, zo heb je die ook van een kind met ADHD. Het punt dat het een aaneenschakeling van frustratie kan worden om met bepaalde gedragingen om te gaan. Ook al is het vaak duidelijk dat bepaalde situaties het resultaat zijn van ADHD, er zijn manieren om het leven makkelijker te maken.
De eerste stap voor ouders is het stukje acceptatie. Kinderen met ADHD functioneren nu eenmaal anders dan kinderen zonder ADHD. Simpel gezegd: de hersenen zijn net even anders bedraad. Hoewel kinderen met ADHD nog steeds leerbaar zijn, maakt hun aandoening hen vatbaarder voor impulsief gedrag.
Persoonlijke ontwikkeling
Om de persoonlijke ontwikkeling van een kind met ADHD te bevorderen, moet je als ouder je eigen gedrag aanpassen en leren omgaan met het gedrag van je kind. Medicatie kan de eerste stap zijn in de behandeling van ADHD, het is zeker geen succesformule om er opeens een ‘normaal’ kind van te maken. Gedragstechnieken voor het beheersen van de ADHD-symptomen van een kind moeten altijd aanwezig zijn en kunnen aangeleerd worden. Door deze richtlijnen te volgen, kun je specifiek ADHD gedrag herkennen en je kind stimuleren om het beste uit zichzelf te halen.
Principes van gedragstherapie
Er zijn twee basisprincipes om het gedrag te leren beheersen. De eerste is het aanmoedigen en belonen van goed gedrag (positieve bekrachtiging). De tweede is het negeren van slecht gedrag en eventueel te wijzen op de mogelijke gevolgen. Pak je dit goed en consequent aan, dan zal dit negatieve gedrag achterwege blijven. Je kind weet dan wat het gevolg is van slecht gedrag. Kortom, stel duidelijke regels op, vertel wat je verwacht en wat de gevolgen zijn als die regels niet worden nageleefd. Consequent zijn is hierbij het toverwoord. Ga je de regels aan passen op basis van de situatie, dan wordt het niet alleen verwarrend, maar het zorgt ook voor het verdwijnen van het stukje respect wat je probeert op te bouwen.
Wees duidelijk: wat mag wel en wat mag juist niet
Het doel van gedragsverandering is om je kind te leren wat de gevolgen zijn van een bepaalde handeling. Kent hij of zij de gevolgen, dan zal de impuls om juist dat te doen wat niet mag, verdwijnen. Dat wil niet zeggen dat het makkelijk is. Het vereist empathie, geduld, genegenheid, energie en kracht van jou als ouder. Bepaal dus eerst wat wel of niet wordt getolereerd. Pas als dat duidelijk is. Kun je resultaten verwachten. Wees hierbij wel helder in en hanteer het met een duidelijk stramien. De ene dag iets verbieden om het de volgende dag weer toe te staan zal averechts werken.
Het leren van de richtlijnen, kan voor een kind met ADHD ronduit lastig zijn. Als je er echter voor zorgt dat de regels geen complex geheel wordt, is er geen reden om te denken dat het je niet zou kunnen lukken. Onthoud wel dat je het positieve gedrag moet belonen. Op die manier koppelt het kind de beloning aan goed gedrag. Nog een tip: zorg ervoor dat de regels in huis ook zichtbaar zijn.
Definieer de regels, maar wees flexibel
Het is belangrijk om goed gedrag consequent te belonen en destructief / negatief gedrag te ontmoedigen. Dat betekent niet dat je de politieman- of vrouw moet zijn. Met andere woorden: wees niet te streng, maar zorg voor een stukje flexibiliteit. Besef dat kinderen met ADHD zich misschien niet zo goed aan kunnen passen aan veranderingen als andere kinderen. Je kind mag namelijk fouten maken om ervan te leren. Gedrag dat niet schadelijk is voor je kind of zijn of haar omgeving, moet je als ouder gewoon kunnen accepteren. Het is namelijk onderdeel van de individuele persoonlijkheid van je kind.
Beheer de agressie
Agressieve uitbarstingen van kinderen met ADHD kunnen een veelvoorkomend probleem zijn. Het organiserten van een “time-out” is een effectieve manier om zowel jezelf als ouder als het overactieve kind te kalmeren. Gedraagt hij of zij zich in het openbaar niet zoals je het hem of haar hebt aangeleerd, dan moet het onmiddellijk op een rustige en beslissende manier worden gecorrigeerd.
Het principe van de ‘Time-out’ moet echter wel aan het kind worden uitgelegd. Zo weet hij of zij dat deze periode juist bedoeld is als moment van zelfreflectie. Probeer licht storende gedragingen te negeren. Destructief, beledigend of opzettelijk storend gedrag dat in strijd is met de regels die je stelt, moet echter altijd worden bestraft.
Geef een reactie