Dextro Amfetamine

Wat is het verschil tussen Ritalin (methylfenidaat) en Dextro Amfetamine? Methylfenidaat, bijvoorbeeld Ritalin, Concerta en dextro-amfetamine behoren beide tot de zogenaamde stimulantia. Dat wil zeggen dat het amfetamine-achtige stoffen zijn die onder de Opiumwet vallen. Dit betekent dat elk recept gecontroleerd wordt door de apotheek en de Inspectie voor de Geestelijke Volksgezondheid. Beide middelen werken goed voor de ADHD-symptomen en hebben vergelijkbare bijwerkingen, al lijken de bijwerkingen bij dextro-amfetamine milder. Er is met methylfenidaat veel meer onderzoek gedaan dan met dextro-amfetamine, daarom is methylfenidaat eerste keus. Het verschil tussen beide zit in

Hoe werkt Dextro Amfetamine?

Ritalin remt in de synaps (schakelcel voor signalen in de hersenen) de heropname van de neurotransmitters (boodschapperstoffen) dopamine en noradrenaline, terwijl dextro-amfetamine de afgifte van deze stoffen bevordert. Door dit verschil in werkingsmechanisme is het mogelijk dat je niet op het ene, maar wel op het andere middel reageert.
Samen zijn deze middelen bij 89% van de kinderen met ADHD effectief. Methylfenidaat alleen is effectief bij zo’n 70% van de kinderen en volwassenen. Dus als methylfenidaat niet of onvoldoende werkt kan dextro-amfetamine geprobeerd worden, omdat een niet onaanzienlijk aantal mensen daar in zo’n geval wél baat bij heeft.
Veel mensen reageren goed op beide middelen, zodat je achtereenvolgens beide zou kunnen proberen om het meest optimale middel te kiezen.

Werking van Dextro Amfetamine

Deze is van Ritalin 2-4 uur, van Dextro Amfetamine 4-5 uur. Hierdoor hoeft dextro-amfetamine iets minder vaak te worden ingenomen dan Ritalin, wat een voordeel kan zijn. De heftigheid van de klachten door het uitwerken van het middel (rebound) lijkt bij dextro-amfetamine ook minder. Nadeel is dat er minder wetenschappelijke informatie is over de werking van dextro-amfetamine.

Dextro Amfetamine dosering

Dextro-amfetamine is tweemaal zo sterk als methylfenidaat, daarom wordt bij dextro-amfetamine de helft van de dosis van methylfenidaat voorgeschreven. Een voorbeeld: als iemand van 80 kg maximaal 80 mg methylfenidaat per dag gebruikt, is dat voor dextro-amfetamine 40 mg per dag.

Langwerkende vorm van Dextro Amfetamine?

Dextro-amfetamine werkt 5-6 uur. Er is sinds enige jaren een langwerkende vorm van Dextro-amfetamine beschikbaar in Nederland, Dexamfetamine Retard Regenboog. Dit middel werkt gemiddeld 8 uur en hoeft maar 1-2x per dag te worden ingenomen. Dit scheelt voor de therapietrouw, het op tijd en gedurende langere tijd de medicatie innemen zoals voorgeschreven, zonder het te vergeten. Dexamfetamine Retard Regenboog tabletten kunnen bovendien gebaxterd worden, in zakjes met de inname tijd erop, om je te helpen het op tijd in te nemen.
In de Verenigde Staten zijn Adderall en Vyvanse geregistreerd voor ADHD. Adderall is een combinatiepreparaat van verschillende amfetamines, waaronder dextro-amfetamine. Van de langwerkende Adderall XR wordt een werkingsduur tot 12 uur beschreven, maar dit middel is in Nederland niet verkrijgbaar. Vyvanse (in Europa: Elvanse) bevat alleen dextro-amfetamine en werkt ongeveer 14 uur. Dit middel wordt mogelijk in 2014 in Europa geregistreerd voor kinderen met ADHD.
bronnen: psyq.nl apotheek.nl
auteur: mw. dr. j.j.sandra kooij, psychiater