Wat is overprikkeling bij ADHD? Overprikkeling is als je zintuigen, zoals je ogen, oren en huid, te veel informatie tegelijkertijd krijgen en je brein daardoor een beetje in de war raakt. Stel je voor dat je in een drukke speeltuin bent, met veel kinderen die schreeuwen, ballen die heen en weer vliegen, en harde muziek op de achtergrond. Als je ook nog eens fel zonlicht in je ogen hebt, dan krijgt je brein veel prikkels te verwerken.
Normaal gesproken kan je brein deze prikkels goed verwerken, maar als het te veel wordt, kan het overweldigend zijn. Het is alsof er een storm in je hoofd woedt, en je weet even niet meer waar je moet kijken of luisteren. Sommige mensen zijn gevoeliger voor overprikkeling dan anderen. Voor hen kunnen alledaagse dingen, zoals fel licht, harde geluiden of drukke plekken, snel te veel worden.
Als je overprikkeld bent, kan het lastig zijn om je te concentreren of rustig te blijven. Soms wil je gewoon even alleen zijn in een stille kamer om je brein de kans te geven om tot rust te komen. Het is een beetje alsof je computer te veel programma’s tegelijk draait en even moet pauzeren om weer soepel te kunnen werken.
Het is belangrijk om te weten wat jou overprikkelt en manieren te vinden om daarmee om te gaan, zodat je je beter kunt voelen en rust kunt vinden in een soms overweldigende wereld.
Hoe heet het als je snel overprikkeld bent?
Als je snel overprikkeld bent, noemen we dat “hoogsensitiviteit” ook wel benoemd als HSP of “overgevoeligheid“. Dat betekent dat je zintuigen extra gevoelig zijn voor dingen zoals lawaai, licht of drukte. Het is alsof jouw brein sneller vol raakt met prikkels, waardoor je soms even rust nodig hebt om alles te verwerken. Het is heel normaal, en veel mensen hebben manieren ontdekt om hiermee om te gaan en zich beter te voelen.
Is overprikkeld een emotie?
Nee, overprikkeldheid is geen emotie op zichzelf. Het is eerder een toestand waarin je zintuigen te veel informatie ontvangen en je brein moeite heeft om die prikkels te verwerken. Het kan resulteren in gevoelens van stress, irritatie of overweldiging, maar het is niet een op zichzelf staande emotie.
Emoties zijn meer gerelateerd aan gevoelens en gemoedstoestanden, zoals blijdschap, verdriet, boosheid of angst. Overprikkeldheid kan echter van invloed zijn op je emoties omdat het je reactie op de omgeving beïnvloedt en je mogelijk gevoeliger maakt voor negatieve emoties. Het is belangrijk om overprikkeling te herkennen en manieren te vinden om ermee om te gaan, zodat je je emoties beter kunt reguleren en welzijn kunt bevorderen.
Wat zijn de symptomen van overprikkeling?
Er zijn talloze voorbeelden van symptomen. Ik heb er hieronder 5 uitgebreid beschreven:
- Gevoeligheid voor prikkels: Mensen die overprikkeld zijn, kunnen extreem gevoelig zijn voor alledaagse prikkels zoals fel licht, hard geluid, sterke geuren of aanrakingen. Deze prikkels, die anderen mogelijk niet als storend ervaren, kunnen voor hen intens zijn en overweldigend aanvoelen.
- Vermoeidheid en uitputting: Overprikkeling kan leiden tot vermoeidheid en een gevoel van uitputting. Het constant verwerken van te veel prikkels kan energie kosten en tot een algemeen gevoel van fysieke en mentale vermoeidheid leiden.
- Irritatie en prikkelbaarheid: Overprikkeld zijn kan leiden tot verhoogde prikkelbaarheid en irritatie. Kleine frustraties die normaal gesproken misschien geen grote impact hebben, kunnen bij overprikkeling als veel vervelender worden ervaren.
- Moeite met concentratie: Wanneer iemand overprikkeld is, kan het moeilijk zijn om de aandacht ergens op te richten of zich te concentreren. Het brein is bezig met het verwerken van overmatige prikkels, waardoor het lastiger wordt om taken uit te voeren die concentratie vereisen.
- Behoefte aan rust en terugtrekking: Overprikkeld zijn kan een sterke behoefte aan rust en terugtrekking veroorzaken. Dit kan betekenen dat iemand zich terugtrekt naar een stille plek om te herstellen en te voorkomen dat de overprikkeling verder toeneemt.
Waardoor word je overprikkeld?
Onderstaand een paar voorbeelden hoe overprikkeling kan ontstaan. Er zijn natuurlijk veel meer voorbeelden en factoren waardoor iemand overprikkeld kan worden.
- Te veel lawaai in jouw omgeving: Stel je voor dat je in een drukke en lawaaierige omgeving bent, zoals een volle supermarkt met veel mensen die praten, karretjes die rammelen en geluiden van kassabiepjes. Als je gevoelig bent voor geluid, kan deze overdaad aan auditieve prikkels leiden tot overprikkeling.
- Te veel fel licht: Beeld je in dat je in een kamer bent met felle, onaangename verlichting, zoals tl-lampen. Mensen die gevoelig zijn voor licht kunnen overprikkeld raken door intense visuele prikkels. Dit kan ook gebeuren als je langdurig wordt blootgesteld aan fel zonlicht zonder zonnebril.
- Te veel sociale interactie: Stel je voor dat je een hele dag sociale evenementen hebt, waarbij je constant met mensen praat, hun emoties oppikt en probeert te reageren op verschillende situaties. Voor sommige mensen kan sociale interactie intensief zijn, en te veel ervan kan leiden tot overprikkeling, vooral als ze introvert zijn en tijd nodig hebben om zich terug te trekken.
Zo als je hebt kunnen lezen staat overal het woordje ’te’ voor. Te veel van alles is nog nooit goed geweest en dit geldt bij overprikkeling.
Hoe lang duurt overprikkeld zijn?
Dit is heel verschillend en licht ook aan de hoeveelheid prikkels die hij of zij heeft ontvangen. De duur van het herstel van overprikkeling kan sterk variëren van persoon tot persoon en is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de intensiteit van de prikkels, de individuele gevoeligheid, de gebruikte coping-mechanismen en de algehele gezondheidstoestand. Over het algemeen kan het herstel enkele minuten tot enkele uren duren.
Hoe voelt overprikkeling ADHD?
Overprikkeling bij ADHD kan leiden tot gevoelens van overweldiging, rusteloosheid, irritatie, vermoeidheid en moeite met concentreren. De zintuigen kunnen extra gevoelig zijn, waardoor alledaagse prikkels intenser worden ervaren. Dit kan leiden tot de behoefte aan rust en afzondering om te herstellen van de overstimulatie.
Heb je meer vragen over overprikkeling bij ADHD of in het algemeen? Stuur ons gerust een bericht of laat hieronder een reactie achter. Wij zullen dan zo snel mogelijk jou voorzien van een goed onderbouwd antwoord.
Geef een reactie