Ritalin medicatie voor kinderen en volwassenen met ADHD

Ritalin is een medicijn (geneesmiddel) dat wordt gebruikt bij ADHD en narcolepsie (slaapzucht). De werkzame stof in Ritalin is Methylfenidaat. De werking van Ritalin is vergelijkbaar met amfetamine maar dan veel minder sterk en het effect is minder lang. In de hersenen van mensen met ADHD zorgt het medicijn Ritalin voor de afgifte van dopamine en noradrenaline. Ook blokkeert het medicijn de heropname van deze stoffen.



Ritalin en ADHD

Ritalin heeft een stimulerende werking op het centrale zenuwstelsel en verhoogt het vermogen tot concentratie. Hierdoor worden kinderen en volwassenen met ADHD minder snel afgeleid en stukken rustiger. Ritalin geneest niet de ADHD maar verlicht zeker wel de symptomen. Bij 70% tot 80% van de kinderen die Ritalin krijgt voorgeschreven, verbeteren klachten als hyperactiviteit, chaotisch gedrag en emotionele prikkelbaarheid.

Bijwerkingen Ritalin Volwassenen

De bijwerkingen van Ritalin zijn hieronder verdeeld in 3 categorieën, namelijk in soms, zelden en zeer zelden. Veel voorkomende bijwerkingen in het begin zijn minder eetlust en hoofdpijn.

Bijwerkingen Ritalin: Soms

  • Hoofdpijn. Je kunt deze bijwerking verminderen door het medicijn bij het eten in te nemen. Raadpleeg jouw arts als je hier veel last van heeft. Mogelijk kan de dosering worden verlaagd.
  • Moeite met inslapen, slapeloosheid, rusteloosheid en zelden hyperactiviteit. Daarom is het belangrijk de gewone tabletten niet later dan 4 uur voor het slapengaan te nemen en de tabletten of capsules met verlengde afgifte zo vroeg mogelijk ’s ochtends te nemen.
  • Nervositeit. Raadpleeg jouw arts als je hier veel last van heeft.

Bijwerkingen Ritalin: Zelden

  • Minder eetlust, waardoor gewichtsverlies optreedt. Een lastig probleem, vooral bij ADHD, omdat veel kinderen met ADHD al moeilijke eters zijn. Je kunt deze bijwerking verminderen door het medicijn bij het eten in te nemen. Raadpleeg jouw arts als het eten echt een probleem gaat worden.
  • Duizeligheid. Je kunt deze bijwerking verminderen door het medicijn bij het eten in te nemen. Raadpleeg uw arts als je hier veel last van heeft. Mogelijk kan de dosering worden verlaagd.
  • Buikpijn, misselijkheid, braken en diarree. Deze bijwerkingen treden vooral in het begin van de behandeling op. Meestal helpt het als je het medicijn met wat voedsel inneemt.
  • Hartkloppingen, versnelde hartslag en verhoogde bloeddruk. Daarom controleren sommige artsen dit regelmatig (bijvoorbeeld elk half jaar).
  • Gebruik methylfenidaat niet als je een hartafwijking heeft. Raadpleeg jouw arts als je last heeft van een verhoogde bloeddruk.
  • Hartaandoeningen, zoals hartkramp (angina pectoris) en meer kans op een hartaanval. De kans hierop is groter bij mensen met hartkramp (angina pectoris) of al eerder een hartaanval hebben gehad. Neem contact op met jouw arts als jouw hartkramp verergert of als je plotseling last heeft van pijn op de borst.
  • Extra prikkelbaarheid en snel uit het evenwicht zijn. Het effect op de concentratie bij mensen met ADHD kan nog wel aanwezig zijn.
  • Overleg met de behandelend arts als je vindt dat deze extra prikkelbaarheid niet opweegt tegen de verbetering in concentratie en aandacht van jouw kind. Mogelijk is de dosering te hoog en zijn er minder tabletten per dag nodig.
  • Bepaalde psychische aandoeningen kunnen verergeren, zoals ernstige geestelijke verwarring en ernstige angststoornissen. De arts zal methylfenidaat dan meestal niet voorschrijven.
  • Tics, zoals bij het syndroom van Gilles de la Tourette, verbeteren vaak bij gebruik van dit medicijn. Maar bij ernstige tics of bij gebruik van een hoge dosering kunnen ze soms ook verergeren. Als dit gebeurt, neem dan contact op met jouw arts. Mogelijk kan de dosering worden verlaagd.
  • Sneller last van koude handen en voeten. Dit is het gevolg van het nauwer worden van de bloedvaten. Het kan zijn dat je hier last van blijft houden zolang je het medicijn slikt. Zorg voor voldoende bescherming tegen kou door warme kleding te dragen, zoals wanten en sokken. Vooral mensen met de ziekte van Raynaud merken deze bijwerking doordat ze meer last krijgen van koude vingers en tenen. Neem contact op met jouw arts als deze bijwerking te veel last geeft.
  • Kinderen die dit medicijn langer dan een jaar gebruiken, groeien soms minder snel dan hun leeftijdsgenoten. Zij blijken deze groeiachterstand echter weer in te halen nadat zij stoppen met de behandeling in de puberteit.
  • Droge mond. Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in jouw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als je merkt dat je last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker jouw gebit controleren. Je kunt soms ook meer dorst hebben. Ook kun je last hebben van een droge neus en keel.
  • Verlies van spontaniteit. Mocht je dit merken, vraag dan jouw arts om advies. Mogelijk kan de dosering enigszins worden verlaagd.
  • Slaperigheid. Dit is vooral lastig bij activiteiten waarbij jouw oplettendheid erg nodig is, zoals autorijden, het beklimmen van een ladder of het bewaken van een proces op het werk. Onderneem geen risicovolle activiteiten, zoals autorijden, als je last heeft van deze bijwerking.
  • Minder zin in vrijen. Bij mannen: moeilijker krijgen van een erectie en langdurige en soms pijnlijke erectie. Als deze pijnlijke erectie langer dan vier uur duurt, moet je jouw arts waarschuwen. Er bestaat dan een kleine kans op beschadiging van de zwellichamen in de penis.
  • Spier- of gewrichtspijn, stijfheid en moeite met lopen en spreken. Ook kan tandenknarsen en een tintelend gevoel in handen of voeten voorkomen. Raadpleeg jouw arts als je hier veel last van heeft.
  • Wazig zien, dubbelzien, droge ogen, duizelingen en slap gevoel en spierzwakte.

Bijwerkingen Ritalin: Zeer zelden

  • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit kun je merken aan huiduitslag, jeuk of gewrichtspijn. Zeer zelden ontstaat koorts of een ernstige huidafwijking. Stop dan met het gebruik en raadpleeg jouw arts. Je mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat je overgevoelig bent voor methylfenidaat. Het apotheekteam kan er dan op letten dat je dit medicijn niet opnieuw krijgt.
  • Bij jarenlang gebruik, kan een depressiviteit ontstaan. Merk je dit, raadpleeg dan meteen de arts, zodat deze kan beoordelen of je met het gebruik moet stoppen. Raadpleeg jouw arts als je nu depressief bent of dit in het verleden was. Dit medicijn kan opnieuw depressiviteit uitlokken.
  • Meer kans op hartritmestoornissen. Je kunt last krijgen van plotselinge duizelingen of je kunt kortdurend buiten bewustzijn raken. Als dit gebeurt, raadpleeg dan onmiddellijk jouw arts. Dit is vooral van belang voor mensen met een bepaalde hartritmestoornis, namelijk het aangeboren verlengde QT-interval. Gebruik dit medicijn NIET als je deze hartritmestoornis heeft. Overleg met jouw arts. Mogelijk kun je overstappen op een ander medicijn.
  • Als je epilepsie heeft en niet aanvalsvrij bent, kun je meer aanvallen krijgen. Overleg met jouw arts.
  • Borstvorming bij mannen. Als je stopt met methylfenidaat, gaat deze bijwerking weer over.
  • Een iets verhoogd risico op een beroerte. Een beroerte merk je aan plotselinge klachten. Deze kunnen zijn verlammingen in het gezicht (scheve mond bijvoorbeeld), verward spreken en denken, verlammingen aan arm of been, verlies van gezichtsvermogen, en tintelingen. Waarschuw onmiddellijk een arts.

bronnen: Jellinek, Apotheek