Als je als ouder(s) geconfronteerd wordt met de mogelijkheid dat je zoon of dochter ADHD heeft, dan kan dat een behoorlijke verrassing zijn. Soms bestaat het vermoeden al dat het zo is, maar toch hoop je dat hij of zij er overheen zal groeien. Als je vermoedens vervolgens worden bevestigd, dan is dat is de meeste gevallen het moment dat er tal van vragen door je heen schieten. Het goede nieuws is echter dat het in de meeste gevallen mee zal vallen.
Sterker nog, een kind met ADHD kan een hele verrijking zijn.
ADHD is ook normaal
Een kind met ADHD is net zo normaal als een ‘gewoon’ kind. Ook onder ADHD kinderen zijn er talloze verschillen te ontdekken. Je kunt er, wat betreft het gedrag, nooit een eenduidige lijn in trekken. ADHD kan zich namelijk op verschillende manieren manifesteren. Het ene ADHD kind kan dus echt heel erg druk zijn, terwijl een ander wellicht veel impulsiever is.
Zeker wat betreft kinderen met ADD, is hyperactiviteit zelden duidelijk aanwezig.
Ondanks de goede voorlichting blijf je als ouder(s) altijd nog met vragen zitten met betrekking tot ADHD. De meest voorkomende behandelen we hieronder.
Wat zijn de meest voorkomende kenmerken van ADHD
Het ene kind met ADHD is het andere niet, maar in grote lijnen is er wel sprake van typische kenmerken die veelal overeenkomen, doch niet bij elk kind in dezelfde mate:
- Moeilijk stil blijven zitten
- Snel afgeleid
- Moeite hebben om hun beurt af te wachten
- Snel wisselen van activiteit
- Niet rustig kunnen spelen
- Veel praten (overdreven veel)
- In de rede vallen van anderen
- Mening van een ander is ondergeschikt
- Geen oog voor gevaar
- Moeilijk instructies kunnen volgen
- Afwijkend reageren op straf en beloning
- Veel kwijtraken of vaak iets verliezen
- Moeilijk blijvend de aandacht kunnen richten
- Zichzelf moeilijk onder controle kunnen houden
Tegenover ADHD staat ADD, zeg maar het veelal onoplettende type kind. Alhoewel het veel lijkt op ADHD, zijn er toch specifieke kenmerken te benoemen:
- Dromerig overkomen
- Erg passief / geen tot weinig eigen initiatief
- Teruggetrokken
- Ongeorganiseerd en vergeetachtig zijn
- Niet of moeilijk luisteren
- Dingen kwijt zijn / raken
- Snel afgeleid worden / zijn
- Weinig sociale interactie / leven in het eigen wereldje
Opvoeden van kind(eren) met ADHD of ADD
Het opvoeden van kinderen is aan de ene kant een mooie taak, aan de andere kant zijn er genoeg momenten waarbij de twijfel toeslaat. Niemand wordt geboren met een talent om kinderen op te voeden, het is en blijft een leerproces. Dat geldt ook voor het opvoeden van een kind met ADHD.
Ondanks alle verwoede pogingen kan het dus best voor komen dat je even vastloopt.
Als in zo’n situatie zit waarin je even om raad of advies verlegen zit, betekent het niet dat je faalt als ouder. Het vragen van hulp is een teken van betrokkenheid en nooit van zwakte. Schaam je dus niet om te moeten erkennen dat het even anders gaat dan je zou willen. Zo’n hulpvraag is ook in het belang van het kind, die verdient het zonder meer dat zijn of haar ouders zich zo goed mogelijk inspannen op hem of haar goed op te voeden.
Gedrag veranderen is moeilijk
Gedrag veranderen lijkt een hele opgave, maar met de juiste benadering kom je al een heel eind. Waar het om gaat in het verkrijgen van inzicht in de manier waarop jouw ADHD kind zich gedraagt. Daar is niet alleen een scherp oog voor nodig, maar ook doorzettingsvermogen. Probeer in ieder geval geen wonderen te verwachten, maar werk in kleine stapjes. Op die manier houd je het doel voor ogen en kun je makkelijker realiseren wat je graag wilt.
Die kleine stapjes garanderen je eigenlijk al succes vanaf het begin en maken de kans op een teleurstelling aanzienlijk kleiner.
Positief benaderen
Kinderen hebben baat bij een positieve benadering. Natuurlijk is het niet eenvoudig om dat altijd in praktijk te brengen, maar met een negatieve houding wordt je al snel terug gezet in het proces wat we opvoeden noemen. Die positieve benadering is nog meer dan bij het opvoeden van ‘gewone’ kinderen, voor ADHD kinderen van groot belang. Zelf als je kind de hele woonkamer overhoop heeft gehaald is het nog altijd het beste om hier een positieve draai aan te geven.
Uiteindelijk gaat het om een enkel principe: goed gedrag belonen, negatief gedrag negeren. Dat klinkt makkelijk, maar het is soms gewoon lastig om niet boos te worden als iets fout gaat. Toch leidt zo’n positieve benadering tot succes. Het vergroot namelijk het zelfvertrouwen van je kind. Het grote pluspunt is dat je daarnaast ook veel meer leert over je eigen kind en daardoor steeds beter gaat aanvoelen wat hij of zij nodig heeft.
Een negatieve aanpak werkt niet
Tegenover de positieve aanpak staat de negatieve benaderingswijze. Ongewenst gedrag afleren kan goed werken, maar dat het te bestraffen leer je een kind eigenlijk alleen maar dat het weet wat niet goed is. Je verzand dan al snel in een herhalend patroon waarin de kans op succes afwezig is. Van straf krijgen leert een kind met ADHD niet wat wel goed zou zijn. Het gevolg is namelijk een kind wat ongelukkig is, een verziekte sfeer in huis en een gefrustreerde ouder.
Belonen en straffen
Even een eye-opener: een positieve benadering betekent niet dat je het kind met ADHD constant moet verwennen met smakelijke beloningen. Sluit je ogen vooral niet voor verkeerde gedragingen, maar corrigeer die op de juiste manier. ADHD is namelijk nooit een excuus voor bepaald gedrag. Dat betekent dat je bepaalde handelingen niet hoeft te accepteren.
ADHD kan echter wel een verklaring zijn voor bepaalde gedragingen. De succesformule is juist consequent en direct optreden. Jouw reactie moet redelijk en voorspelbaar zijn. Op die manier leert het kind met ADHD wat de gevolgen zijn van bepaalde gedragingen. Dat geldt uiteraard niet alleen voor de moeder, maar ook voor de vader. Zorg ervoor dat je beiden dezelfde lijn hanteert in de opvoeding.
Geef een reactie