Wat is ADHD? – Uitleg in Jip-en-Janneketaal
ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ofwel: aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Het is een vaak erfelijke en aangeboren ontwikkelingsstoornis die invloed heeft op gedrag, emoties en concentratie. Mensen met ADHD hebben moeite met focussen, impulscontrole en het plannen van taken.
Hoe werkt ADHD?
ADHD is geen gedragsprobleem, maar een ontwikkelingsstoornis in de hersenen. Kinderen en volwassenen met ADHD hebben moeite met het reguleren van aandacht, gedrag en emoties. Zonder goede begeleiding kunnen alledaagse taken overweldigend zijn.
Symptomen van ADHD
Volgens de DSM-IV zijn er drie soorten ADHD: aandachtstekort, hyperactiviteit en impulsiviteit. Hieronder zie je de belangrijkste kenmerken per type:
Aandachtstekort
- Moeite met details en slordigheidsfouten
- Weinig concentratie bij taken of spel
- Lijkt niet te luisteren
- Maakt opdrachten niet af
- Organiseert taken slecht
- Snel afgeleid en vergeetachtig
Hyperactiviteit
- Rusteloosheid, wiebelen of friemelen
- Onnodig opstaan of rondrennen
- Moeite met rustig spel
- Praat veel en luid
Impulsiviteit
- Geeft antwoord voordat de vraag af is
- Moeite met wachten op de beurt
- Stoort anderen vaak in gesprek of spel
Kinderen en volwassenen met ADHD
De meeste mensen met ADHD hebben het gecombineerde type, met kenmerken van zowel aandachtstekort als hyperactiviteit/impulsiviteit. ADHD bij volwassenen uit zich soms anders dan bij kinderen, bijvoorbeeld in uitstelgedrag, onrust in het hoofd of problemen op werk en in relaties.
Veelvoorkomende problemen bij ADHD
Ongeveer 20 tot 25% van de kinderen met ADHD heeft leerproblemen. Ze kunnen moeilijk stilzitten, opletten of samenwerken met anderen. Dat leidt soms tot pesterijen of sociale uitsluiting. In zwaardere gevallen ontwikkelen kinderen gedragsproblemen of zelfs verslaving of conflicten met justitie op latere leeftijd.
Wat zijn de oorzaken van ADHD?
1. Biologische factoren
De hersenen van mensen met ADHD ontwikkelen zich trager in bepaalde gebieden, zoals de prefrontale cortex. Dit beïnvloedt planning, zelfbeheersing en concentratie.
2. Erfelijkheid
ADHD komt vaak voor binnen families. Genetische aanleg speelt een grote rol, hoewel de exacte genen nog niet volledig in kaart zijn gebracht.
3. Complicaties bij geboorte
- Laag geboortegewicht
- Zuurstoftekort bij bevalling
- Roken of alcoholgebruik tijdens de zwangerschap
4. Voeding en allergieën
Voeding veroorzaakt ADHD niet, maar sommige kinderen reageren op kleurstoffen, suiker of bepaalde allergenen. Een aangepast dieet kan helpen bij specifieke klachten.
5. Psychosociale omgeving
Spanning in het gezin, trauma of gebrek aan structuur kan de symptomen verergeren. ADHD ontstaat niet door opvoeding, maar de omgeving speelt wel een rol in hoe iemand ermee omgaat.
Behandeling van ADHD
De behandeling van ADHD bestaat vaak uit een combinatie van medicatie (zoals methylfenidaat) en therapie. Daarnaast kunnen natuurlijke supplementen zoals LTO3 ondersteuning bieden, vooral bij slaapproblemen of prikkelgevoeligheid.
Begeleiding op school of werk, structuur thuis en psycho-educatie voor ouders/verzorgers zijn ook belangrijk voor een duurzame aanpak.
Veelgestelde vragen over ADHD
Is ADHD te genezen?
ADHD gaat meestal niet volledig over, maar veel mensen leren ermee omgaan. Symptomen kunnen afnemen met leeftijd, juiste begeleiding en ondersteuning.
Komt ADHD vaker voor bij jongens dan bij meisjes?
Ja, jongens krijgen vaker de diagnose ADHD. Bij meisjes blijft ADHD vaak langer onopgemerkt omdat zij minder druk gedrag vertonen.
Wat is het verschil tussen ADD en ADHD?
ADD is een type ADHD zonder hyperactiviteit. Mensen met ADD zijn vooral dromerig, traag of ongeorganiseerd zonder druk gedrag.
Helpt voeding of een dieet bij ADHD?
Voor sommige kinderen wel. Vooral bij voedselintoleranties of allergieën kan een dieet met hulp van een diëtist effect hebben.
