Jaren geleden begon ik na mijn studie Psychologie als sociotherapeut in een kinder- en jeugdpsychiatrie instelling. Ik werkte in diverse woongroepen waar jonge kinderen tijdelijk wonen, omdat het thuis niet meer gaat. Het waren kinderen met een vorm van Autisme, vaak in combinatie met ADHD. Hoewel ik met veel plezier aan deze job begon, liep ik al snel tegen mezelf aan en mijn ideeën over.
Bewust 0uderschap versus opvoeden
Door de jaren heen ben ik zelf in Bewust Ouderschap gegroeid. Waar het bij Bewust Ouderschap om gaat, is dat je je als ouder bewust bent van je eigen gedrag. Jouw gedrag heeft namelijk effect op het gedrag van je kind. Bij Bewust Ouderschap focus je op jouw gedrag en niet op het gedrag van je kind, zoals bij Opvoeden. Je werkt als het ware aan jezelf ipv aan je kind. Je herstelt de pijn uit je eigen opvoeding en jeugd en voorkomt zo dat je jouw bagage overdraagt op je kind. Die bagage kan immers voor de nodige ellende zorgen, nietwaar?!
Toen ik in de kinderpsychiatrie (tegenwoordig kinder- en jeugdpsychiatrie) werkte, wilde ik de uitgangspunten van Bewust Ouderschap zo veel mogelijk toepassen binnen mijn werk. Ik was immers erg enthousiast over deze andere manier van kijken naar en omgaan met kinderen.
Toen ik er op mijn werk over vertelde, kreeg ik enthousiaste reacties. Maar toch liep ik vast. Ik liep er tegen aan dat het algemene beeld is dat we controle moeten hebben over kinderen, zeker als ze Autisme en / of ADHD hebben. En dat zat al in hele kleine dingen.
Ik weet nog goed toen ik zwanger was van onze oudste dochter. Ik viel uit omdat ik fysieke klachten had. Om de kinderen nog even dag te zeggen en nog even te trakteren, ging ik voor de bevalling terug naar de groep. Het was warm, ik was er net en we waren allemaal onze plek aan het zoeken in een kring. Opeens zei een jongen van een jaar of 8 tegen me: ‘Yvonne, kijk!’ en terwijl hij dat zei, klapperde hij met zijn armen terwijl hij zijn duimen tussen zijn oksels hield. Hij kon ‘scheet’ geluidjes maken en was zichtbaar trots op zijn kunnen.
Ik kon er wel om lachen en lachte smakelijk mee. We hadden eigenlijk wel lol, de kinderen er om heen genoten en ik had nog net niet de neiging om het ook even uit te proberen. Het is iets waar ik zelf blij van wordt en het bevordert de verbinding met anderen, samen lachen, om de gekste dingen. Alleen, een collega nam het gebeurde heel anders waar en sommeerde deze jongen er mee te stoppen. Ik voelde mij, nog half in een lach, net als die jongen waarschijnlijk, een beetje beschaamd.
Heb je dat ook wel eens? Dat je je ergens direct of indirect op voelt aangesproken en dat je het liefst wilt wegzakken door de grond? Wat een naar gevoel is dat, niet?!
Als wij dat als volwassenen zo voelen, zouden kinderen dat dan ook hebben als ze worden aangesproken op hun gedrag? Zou het kunnen dat ze daarom misschien juist gedrag gaan vertonen waar we niet op zitten te wachten?
Je herkent het misschien wel in je privésituatie. Als je focust op het gedrag van je kind, als je controle wilt, dan kom je vroeg of laat met je kind in conflict. Jas aan, ophouden met huilen, eerst proeven, eten opeten, nog 3 happen, dank je wel zeggen, sorry zeggen, niet zo boos doen…
Kun jij je voorstellen dat je in zo’n situatie uiteindelijk misschien wel bij jezelf uit komt? Dat je jezelf afvraagt, was ik niet eigenlijk even te veel de controleur?
En wil jij als ouder eigenlijk wel controleur zijn? Of sterker nog, ben je het je wel bewust, dat je op momenten controleur bent? Of heeft jouw eigen opvoeding gemaakt dat je misschien juist wel denkt dat je niet anders kunt bij kinderen dan controleur zijn?
Kijken naar jezelf, als ouder, als ‘opvoeder’, is geen gemeengoed. Over het algemeen past het niet in hoe we denken over opvoeden. Zo zijn we zelf ook niet opgevoed. Toch levert het veel op binnen je relatie met je kind.
Ik miste het in de instelling waar ik werkte. Het ging me irriteren. Zeker als je bedenkt dat er serieuze time outs zijn voor kinderen met bepaald gedrag. In een extreem geval, komt een kind zelfs in een isoleersituatie terecht.
Ik raakte te veel verwijderd van mezelf. De gemiste kansen voor de kinderen raakten me. Want was het wel zo terecht dat sommige kinderen steeds op hun kamer belanden? Of dat er andere maatregelen volgden? Of in het extreme geval in een isoleersituatie terecht kwamen?
Ik kreeg er last van, te meer daar ik merkte dat ik het niet kon veranderen.
De tendens was en is dat je t.a.v. kinderen controle moet hebben, wel of geen psychiatrische instelling, wel of geen Autisme of ADHD. Maar is dat wel zo? Ik zie juist menig conflict ontstaan a.g.v. behoefte aan controle…
Hoewel ik vroeger ook in de hoek van ‘controle’ zat, en nog wel eens, besef ik nu dat als dat gebeurt, het over mij zelf gaat. Dat ik even de weg kwijt ben en een oude pijn bij mij wordt geraakt en dat angsten die daar uit zijn voortgekomen weer even de kop opsteken.
Als je de controle wilt hebben, omdat je denkt dat je niet anders kunt, omdat je denkt dat het zo hoort of denkt dat je kind daarmee is gebaat, gaat dit ten koste van het geluk en de ontwikkeling van je kind. Je bent dan gefocust op jouw angst, niet meer op de behoeften en mogelijkheden van je kind. Als je de controle kunt loslaten, zal jouw relatie met je kind versterken.
Geloof jij ook dat je het geluk van je kind bevordert als je de controle loslaat? Laat het weten door hieronder een reactie te plaatsen!
Geschreven door Yvonne van Gennip
Geef een reactie