ADD is de afkorting die vaak wordt gebruikt voor het Attention Deficit Disorder. Het is een subtype van ADHD, de meer bekende aandoening waarbij hyperactiviteit een belangrijke rol speelt. Officieel heeft men het over ‘een aandachtstekort-stoornis met hyperactiviteit, overwegend onoplettendheidstype’. Waar het bij ADHD voornamelijk gaat over hyperactiviteit, gaat het bij ADD over een aandachtstekort.
Bij volwassenen komt ADD met een zekere regelmaat voor. Typerend voor ADD’ers is dat men dromerig overkomt. De werkelijkheid is dat ze juist een hoofd vol gedachten hebben. Kenmerkend is hun gevoeligheid voor extrene prikkels. Men zit snel ‘vol’ en trekt zich vervolgens terug om de opgedane indrukken te kunnen verwerken. Deze typische ADD kenmerken en symptomen zijn zeer herkenbaar voor mensen met ADD.
ADD kenmerken volwassenen
Mensen met ADD voelen zich vaak niet op hun plek in een grote groep. In de meeste gevallen wordt dit veroorzaakt door de grote hoeveelheid externe prikkels waar zij zich dan aan bloot stellen. In veel gevallen voelt men zich onzeker en is er gevoel van ‘anders zijn’, vaak al vanaf de kinderjaren. Niet zelden hebben veel ADD’ers in hun jeugd last gehad van pesterijen op school.
Lijst met ADD kenmerken:
- Door een slecht functionerend kortetermijngeheugen is men vaak chaotisch en vergeetachtig.
- Men heeft vaak een slecht overzicht in tijd.
- Het stellen van prioriteiten is vaak een hele uitdaging.
- Aandachtsproblemen: Moeite met langdurige aandachtsspanne.
- Impulsiviteit: Onverwachte en impulsieve reacties.
- Hyperactiviteit: Hoewel niet altijd aanwezig, kan hyperactiviteit voorkomen.
- Organisatieproblemen: Moeite met het organiseren van taken en activiteiten.
- Vergeetachtigheid: Problemen met het onthouden van dagelijkse taken en verplichtingen.
- Onvermogen om taken af te maken: Starten van taken zonder ze af te maken.
- Snel afgeleid: Gemakkelijk afgeleid door externe prikkels.
- Moeite met luisteren: Het kan moeilijk zijn om aandacht te houden bij gesprekken.
- Verlies van voorwerpen: Vaak spullen kwijtraken.
- Ongeorganiseerde werkruimte: Moeite om werkruimtes netjes te houden.
- Slecht kunnen stil zitten: Constant bewegen of wiebelen.
- Problemen met tijdbeheer: Moeite met inschatten hoeveel tijd taken in beslag nemen.
- Frequente stemmingswisselingen: Emotionele gevoeligheid en variabele stemmingen.
- Problemen met prioriteiten stellen: Moeite met het bepalen van de belangrijkheid van taken.
- Snel verveeld: Snel verlies van interesse in taken.
- Chaotische denkpatronen: Moeite om gedachten te organiseren en te communiceren.
- Laag zelfbeeld: Mogelijk gevoelens van ontoereikendheid.
- Problemen met sociale relaties: Moeite met het onderhouden van vriendschappen.
- Overgevoeligheid voor prikkels: Gevoeligheid voor geluiden, licht of aanrakingen.
- Problemen met impulscontrole: Moeite met het onderdrukken van impulsen.
- Men heeft meer dan gemiddeld behoefte aan rust en slaap.
- Men is vaak in staat om grondig en nauwkeurig te handelen en na te denken.
- Het gebruik maken van beeldspraak en dwangmatig of statisch gedrag is eerder regelmaat dan uitzondering.
- Men kan er moeite mee hebben om zich emotioneel te uiten.
- Snel en adequaat reageren op veranderende omstandigheden is vaak lastig of onmogelijk. In veel gevallen wordt dit veroorzaakt door een (te) trage informatieverwerking.
Hyperfocus bij ADD
Om in staat te zijn alles goed te kunnen overzien is het voor mensen met ADD wenselijk om zoveel mogelijk externe prikkels te voorkomen. Een rustig en stressarm leven is daarom bevorderlijk. Dat wil niet zeggen dat het saai moet zijn, dit zorgt juist voor afname van de motivatie en men zou daardoor juist traag en snel moe kunnen raken. Het is dus vaak zoeken naar een gezonde balans tussen spanning en ontspanning.
Juist de afwezigheid van (te) veel prikkels zorgt er bij veel ADD’ers voor dat men de spanning juist opzoekt. Hierin schuilt het risico dat men meer prikkels gaat ontvangen dan men kan verwerken. Het gevaar is dan een hyperfocus waarbij de hersenen teveel dopamine aanmaken. Dit zorgt ervoor, eventueel in combinatie met een slechte nachtrust, dat men snel erg ‘hyper’ overkomt.
ADD bij vrouwen
Doordat er voornamelijk onderzoek is gedaan naar ADD bij mannen is de kennis op het gebied van ADD bij vrouwen erg beperkt. Dat wil niet zeggen dat het bij vrouwen minder vaak voorkomt, het wordt alleen minder vaak als zodanig herkend. In veel gevallen maken vrouwen juist gebruik van hun intelligentie om eventuele symptomen te verbloemen. Ook de vrouwelijke creativiteit en het doorzettingsvermogen maakt het lastig om de diagnose ADD bij een vrouw te stellen. Dit zorgt ervoor dat de diagnose vaak pas op latere leeftijd wordt gesteld. Het gevolg van een dergelijk late diagnose, bij vrouwen vaak op een leeftijd van 20 tot 35 jaar, is een lichamelijke en emotionele uitputting.
Online ADD test
Op het moment van schrijven is het helaas nog niet mogelijk om een ADD zelftest uit te voeren. Het bedrijf PsyQ biedt wel een algemene test aan om jezelf op Symptomen van ADHD te testen.