Kinderen opvoeden kan al zwaar zijn, als daar ADHD bij komt, dan wordt het er voor de meeste ouders niet eenvoudiger op. Elk kind heeft zijn of haar eigen gebruiksaanwijzing en dat is zeker van toepassing bij een kind met ADHD. Maat wordt nog uitdagender als je kind met ADHD in de puberteit komt.
ADHD in de puberteit
De puberteit is een periode van grote veranderingen. Die opgewekte en vrolijke zoon of dochter ondergaat net als elk ander kind veranderingen in de hormoonhuishouding. Als ouder krijg je dus het onvermijdelijke over je heen: een kind wat alles wat je niet wilt herkennen combineert: humeurig, eigenwijs, brutaal en onredelijk. Kortom, de puberteit in het kwadraat. Die lieve tiener met ADHD ervaart alles net iets heftiger en aan jou als ouder de taak om dat in goede banen te leiden.
Fysieke veranderingen
De fysieke veranderingen, gecombineerd met alle verschijnselen van de adolescentie maken het er niet makkelijker op. In sommige gevallen heb je zelfs gewoon pech en beginnen de veranderingen al voor je kind echt gaat puberen. Het respect voor jou als ouder verdwijnt en je kind zal zich vaker dan ooit opstellen als iemand die jouw goed bedoelde adviezen helemaal niet nodig heeft.
Aandachtspunten
Het goede nieuws is dat jongens met een aandachtstekortstoornis (ADHD of ADD) niet meer moeite hebben met de puberteit dan andere tieners met ADHD. Hun specifieke problemen en spanningen kunnen echter verschillen. Door te weten wat je kunt verwachten is het een stuk eenvoudiger om er op te anticiperen. De belangrijkste zaken zetten we even op een rij.
Medicijnen weigeren
De hormonen stromen in overvloed door het lijf van je zoon of dochter en kunnen intense fysieke en psychologische veranderingen veroorzaken. Tieners vinden dit vaak pijnlijk en willen er graag bij horen. Daarom beginnen veel kinderen die op de basisschool samen medicijnen slikten, in hun tienerjaren te protesteren en komen niet zelden in opstand. Het plannen van een medisch onderzoek loopt dus niet zelden uit op een drama.
De oplossing is de positieve benadering, hoe moeilijk dat ook is. Kies bijvoorbeeld voor medicatie met een langdurige werking. Hiermee voorkom je dat jou puberende kind op school medicijnen moet slikken. Een korte proefperiode is prima, zo ontdekt je kind dat die medicatie toch echt nodig is. Overweeg je om tijdelijk de medicatie stop te zetten, overleg dit dan eerst met je arts.
Groepsdruk en acceptatie
Alle kinderen hebben de drang om geaccepteerd te worden door leeftijdsgenoten. Daar is niets mis mee, maar ADHD kan, als het pas op latere leeftijd is ontdekt, leiden tot een achterstand. Beperkte sociale vaardigheden kunnen dan behoorlijk wat impact hebben wat weer tot frustratie kan leiden. In dergelijke gevallen kan ADHD in de puberteit extra vervelend zijn.
Het gevaar voor sommige kinderen is dat ze op zoek gaan naar een groep leeftijdsgenoten die hen accepteert. Sociaal afgewezen jongens met ADHD klampen zich vaak vast aan andere “buitenbeentjes” die vergelijkbare ervaringen hebben. De combinatie van een groep ‘gelijkgestemden’, de behoefte om geaccepteerd te worden en een laag zelfbeeld vergroot in veel gevallen het risico op alcohol- en drugsgebruik. Zoek daarom als ouder tijdig hulp om hier mee om te gaan.
Gebrek aan toezicht
Experimenteren met alcohol, drugs en seks is van alle leeftijden en ook kinderen met ADHD in de puberteit kunnen er flink op los experimenteren. Spoiler alert: dat doen kinderen niet enkel in het weekend. De meest risicovolle periode is juist van maandag tot en met vrijdag. Nog specifieker: tussen 15.00 en 18.00 uur. Kinderen hebben dan vaak geen toezicht, vooral als beide ouders werken, bovendien ben je wellicht blij dat je op dat soort momenten even de tijd voor je zelf hebt.
Uiteraard ben je ook op die tijdstippen de ouder en dus is het belangrijk om proactief te blijven. Als je na school geen toezicht kunt houden op je tieners, zorg er dan voor dat ze betrokken zijn bij andere activiteiten zoals sport. Het grote voordeel is dat je op die manier ervoor zorgt dat er altijd toezicht is.
Comorbide aandoeningen
Mensen (en dus ook kinderen) met ADHD hebben een verhoogd risico op comorbide stoornissen (twee of meer aandoeningen die tegelijkertijd optreden). Stemmings- en angststoornissen komen vaak voor het eerst voor in de leeftijd van 8 en 12 jaar, en vervolgens opnieuw in de (vroege) adolescentie. Probeer dit dus tijdig te onderkennen en schaam je er niet voor om hulp in te schakelen.
Let daarnaast ook op tekenen van ODD (oppositioneel opstandige stoornis). Dit wordt gekenmerkt door antisociaal, vijandig en ongewoon opstandig gedrag. Deze stoornissen plaatsen impulsieve jongens vaak in gevaarlijke en soms zelfs criminele situaties. Tussenkomst is dan absoluut noodzakelijk.
Veranderingen in de medicatie
De meeste jongens die ADHD medicijnen gebruiken, kunnen dit gewoon blijven doen tijdens de puberteit. Zelfs de meest voorkomende veranderingen zoals gewichtstoename hoeven niet te leiden tot aanpassingen in het medicijngebruik. Heeft de medicatie en de voorgeschreven hoeveelheid altijd gewerkt, blijf dit dan vooral doen.
Het goede nieuws is dat ongeveer de helft van de kinderen met ADHD indrukwekkende verbeteringen laat zien na de puberteit. Vaak is er geen noodzaak meer om medicatie te blijven gebruiken. Slechts een klein deel zal ook op latere leeftijd medicatie moeten blijven gebruiken.
Geef een reactie