Het aanvragen van een rijbewijs kan voor mensen met ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) of autisme (ASS, Autism Spectrum Stoornis) gepaard gaan met extra stappen en eisen. Hoewel de regelgeving in de afgelopen jaren is aangepast, bestaan er nog steeds veel vragen en onduidelijkheden over het proces. In dit artikel behandelen we uitgebreid de huidige stand van zaken, de geschiedenis van de regels, en wat u kunt verwachten.
Wat zijn de huidige regels voor mensen met ADHD of autisme bij het rijbewijsaanvraagproces?
Bij het aanvragen van een rijbewijs in Nederland bent u verplicht om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Dit document is bedoeld om medische aandoeningen te melden die invloed kunnen hebben op uw rijgeschiktheid. Voor mensen met ADHD of autisme geldt dat zij dit moeten aangeven in de verklaring.
Na het invullen van de Gezondheidsverklaring zal het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) beoordelen of er aanvullende medische informatie nodig is. Voor ADHD en ASS geldt vaak dat een medische keuring door een onafhankelijk psychiater noodzakelijk is. De beoordeling richt zich op uw concentratie, impulsiviteit en andere factoren die mogelijk van invloed kunnen zijn op uw rijgedrag.
Wat is er veranderd in de regelgeving?
Tot maart 2021 moesten mensen met ADHD of ASS elke drie tot vijf jaar opnieuw worden gekeurd om hun rijgeschiktheid te behouden. Dit was een kostbare en tijdrovende verplichting, die door veel betrokkenen als onterecht werd ervaren. Onder druk van belangenorganisaties zoals Impuls & Woortblind en The Busy People is deze periodieke herkeuring afgeschaft. Nu geldt:
- Eenmalige medische keuring: Een keuring is alleen nodig bij de initiële aanvraag of verlenging van uw rijbewijs, tenzij een specialist aangeeft dat verdere monitoring noodzakelijk is.
- Geen automatische herkeuring: Alleen in uitzonderlijke gevallen kan een medisch specialist adviseren om opnieuw gekeurd te worden.
Hoe werkt de medische keuring?
-
Gezondheidsverklaring invullen
Dit formulier kunt u online invullen via mijncbr.nl. U beantwoordt vragen over uw gezondheid, waaronder of u ADHD, ASS of andere aandoeningen heeft.
-
Medische beoordeling door het CBR
Het CBR beoordeelt de Gezondheidsverklaring en bepaalt of een aanvullende medische keuring nodig is.
-
Keuring door een psychiater
Indien nodig, wordt u doorverwezen naar een onafhankelijke psychiater die uw rijgeschiktheid beoordeelt. Deze keuring bestaat uit een gesprek en mogelijk aanvullende tests, gericht op uw vermogen om veilig aan het verkeer deel te nemen. De kosten voor deze keuring zijn voor eigen rekening.
-
Beslissing van het CBR
Op basis van de medische keuring beslist het CBR of u geschikt bent om een rijbewijs te behalen of te verlengen. Dit kan leiden tot goedkeuring, afkeuring of een rijbewijs met beperkingen, zoals rijden met medicatie of alleen bij daglicht.
Wat zijn de kosten van een medische keuring?
De kosten voor een medische keuring verschillen, afhankelijk van de tijd en specialist die nodig is. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft een maximumtarief vastgesteld van €107,60 exclusief btw. Extra kosten kunnen worden toegevoegd voor aanvullende rapportages. Daarnaast kunnen er kosten in rekening worden gebracht voor aanvullende tests, zoals cognitieve assessments of rijtesten.
Zijn er uitzonderingen op de regels?
Er zijn situaties waarin mensen met ADHD of ASS geen medische keuring hoeven te ondergaan. Bijvoorbeeld wanneer de diagnose geen significante invloed heeft op het rijgedrag, of wanneer een arts schriftelijk kan aantonen dat er geen risico’s zijn. Dit hangt echter af van de individuele situatie en wordt per geval door het CBR beoordeeld.
Is deze maatregel effectief?
Hoewel de keuringen bedoeld zijn om de verkeersveiligheid te waarborgen, is er geen duidelijk bewijs dat deze maatregel daadwerkelijk bijdraagt aan minder verkeersongelukken. Verschillende studies tonen aan dat mensen met ADHD die goed zijn ingesteld op medicatie, net zo veilig rijden als anderen. Toch blijven de keuringen gehandhaafd, deels uit voorzorg en deels omdat er geen alternatieve maatregel is geïmplementeerd.
Wat vinden belangenorganisaties?
Belangenorganisaties zoals Impuls & Woortblind en The Busy People hebben kritiek geuit op de keuringseisen. Zij stellen dat de maatregelen mensen met ADHD of ASS financieel benadelen zonder significant bij te dragen aan de verkeersveiligheid. Ook psychiaters hebben vaak benadrukt dat de gevolgen van ADHD en ASS in de loop der tijd minder worden, waardoor een eenmalige keuring in veel gevallen voldoende zou moeten zijn.
Hoe bereidt u zich voor op het proces?
Het is belangrijk om goed voorbereid te zijn wanneer u een rijbewijs aanvraagt of verlengt. Zorg ervoor dat u uw medische geschiedenis bij de hand heeft en eventuele rapporten van uw behandelend arts of psychiater kunt overleggen. Overweeg om vooraf contact op te nemen met het CBR om te begrijpen welke stappen u moet doorlopen.
Het proces kan soms als ingewikkeld worden ervaren, maar met de juiste voorbereiding en ondersteuning is het goed te doorlopen. Blijf op de hoogte van eventuele veranderingen in de regelgeving en maak gebruik van de hulp die wordt geboden door belangenorganisaties en professionals. Op deze manier kunt u met vertrouwen het rijbewijsaanvraagproces starten.
Een reactie
Ja en strx ook voor je fiets rijbewijs met kinder stoeltjes erachter zijn ze nu helemaal van de pot afgerukt en zeker ook een moeder rijvaardigheid om je kinderen zonder impulsgevaar te kunnen laten over steken ik woon namelijk aan een hele drukke straat in amsterdam zuid en ik heb degelijk adhd wat een pure discriminatie staat zeker DOM op mijn voorhoofd ben wel blond maar heb wel het boven gemiddelde aan iq jezus!!!!!laat die alcolisten maar zo een test doen en de blowers.